Θα μπορούσε να είναι το πρώτο έργο επιστημονικής φαντασίας
άρθρο της Αντωνίας Κατσαβού
ΦΧ, τεύχος 1, Ιανουάριος 2003
- Το Έπος του Γιλγαμές
Αυτό το σουμεριακό έπος καταγράφτηκε για πρώτη φορά το 2100 π.Χ. Ο ήρωας βασίζεται μάλλον σε ιστορικό πρόσωπο. Το έργο κατατάσσεται στα "φανταστικά ταξίδια" και εμπεριέχει το στοιχείο της περιπλάνησης και της αναζήτησης της γνώσης.
- Ομήρου Οδύσσεια
Πρώτη καταγραφή των επών του Ομήρου έγινε μάλλον στον 6ο αιώνα π.Χ. Η Εγκυκλοπαίδεια της ΕΦ λέει γι' αυτήν: "...το αδάμαστο πνεύμα που ζητάει να μάθει τι βρίσκεται πέρα από τον ορίζοντα μαρτυρά πόσο βαθιές ρίζες έχουν τα ανθρώπινα συναισθήματα που σήμερα ποτίζουν την ανάγνωση και τη συγγραφή ΕΦ".
- Όρνιθες, του Αριστοφάνη
414 π.Χ. Πώς να μην είναι πρωτο-ΕΦ (proto-sf) μια κωμωδία που αφορά έναν τεχνητό παράδεισο, μια πόλη φτιαγμένη από πουλιά, ανάμεσα στον ουρανό και στη γη; Ο Μάικ Άσλεϋ, μελετητής του είδους, επισημαίνει ότι πρόκειται για το πρώτο έργο μυθοπλασίας που ήταν πρωτότυπο και όχι επεξεργασία πρότερου μύθου.
- Πολιτεία, του Πλάτωνος.
Γράφτηκε μάλλον πριν το 350 π.Χ. Από δω ξεκίνησε η έννοια της ουτοπίας, που είναι ένας από τους κεντρικούς μύθους της ΕΦ.
- Τα Αργοναυτικά, του Απολλώνιου του Ρόδιου
Γύρω στο 250 π.Χ. Κατά τη διάρκεια της Αργοναυτικής Εκστρατείας, οι ατρόμητοι ταξιδιώτες πλέουν κοντά στη σελήνη, χωρίς όμως να προσεληνωθούν.
- Τα Θαυμαστά Πέρα από τη Θούλη, του Αντώνιου Διογένη
Ίσως το 100 μ.Χ., ίσως και νωρίτερα. Εδώ, οι τολμηροί ταξιδιώτες φεύγουν πέρα από τη χώρα της Θούλης και φτάνουν στη σελήνη. Πιστεύεται πως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του φανταστικού που ανθρώπινο ον πατά στο φεγγάρι.
- Αληθινή Ιστορία, του Λουκιανού
170 μ.Χ. Το πρώτο διαπλανητικό ταξίδι; Οι ταξιδιώτες βγαίνουν από τις Στήλες του Ηρακλέους και βρίσκονται στη μέση ενός πολέμου μεταξύ Σελήνης και Ήλιου. Το 1634 μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον Φράνσις Χικς και έγινε αμέσως δημοφιλές, αποτελώντας, κατά τον Μάικ Άσλεϋ, τον ενδιάμεσο κρίκο "που ένωσε τους διαλόγους του παλιού κόσμου με τις φανταστικές περιπέτειες του καινούριου".
- Ουτοπία, του Τόμας Μορ.
1516/1551 μ.Χ.. Το φιλοσοφικό έργο που έδωσε το όνομά του στον αντίστοιχο μύθο και θεματολογία της ΕΦ, από ένα λογοπαίγνιο του συγγραφέα πάνω στο ou-topos (μέρος που δεν υπάρχει) και eu-topos (καλό μέρος).
- Μικρομέγας, του Βολταίρου.
1750 μ.Χ.. Εδώ, δυο γίγαντες από τον Κρόνο και από το αστρικό σύστημα του Σείριου φτάνουν στη Γη και δίνουν το έναυσμα σε σατιρικές παρατηρήσεις και στοχασμούς, πολύ πριν τη σατιρική κοινωνική ΕΦ του Βόνεγκατ και του Σέκλυ.