Διαβάστηκε στην ΑΛΕΦ, στις 17/10/1999,
όταν προτάθηκε για πρώτη φορά η σύσταση του Εργαστηριού της ΑΛΕΦ,
σαν συνέχεια του Εργαστηριού του Βig bang

Το Εργαστήρι Συγγραφέων του Μίλφορντ

(από την Εισαγωγή του Νέιμον Νάιτ για την ανθολογία “Α pocketful of stars”,
η οποία περιέχει διηγήματα που παρουσιάστηκαν εκεί)

Το Συνέδριο Συγγραφέων του Μίλφορντ  ήταν μια γενναία καινοτομία, αλλά δεν το ξέραμε τότε. Η Τζούντιθ Μέρριλ κι εγώ είχαμε συζητήσει για να οργανώσουμε μια συνάντηση συγγραφέων στο Μίλφορντ της Πενσυλβάνια, όπου μέναμε, αλλά η κουβέντα ήταν όπως μιλάει κανείς για τη βάρκα που σκέφτεται να ναυπηγήσει στο υπόγειό του. Το 1955 πήγαμε στο συνέδριο ε.φ. στο Ντητρόιτ κι είδαμε να παίρνουν την ιδέα μας τόσο πολύ στα σοβαρά που αρχίσαμε να πιστεύουμε ότι ίσως πράγματι να έρχονταν κάποιοι στο πάρτι μας.  Μόλις γυρίσαμε στο Μίλφορντ καλέσαμε τον Τζιμ Μπλις, ιδρύσαμε μια επιτροπή και εκδώσαμε προκηρύξεις.

Το συνέδριο ε.φ. την επόμενη χρονιά [1956] έγινε στη Νέα Υόρκη. Διαλέξαμε λοιπόν την επόμενη βδομάδα για τη συνάντησή μας, με την ελπίδα ότι κάποιοι θα πετάγονταν από τη Νέα Υόρκη στο Μίλφορντ. Το αποτέλεσμα ήταν σχεδόν καλύτερο απ’ ό,τι θα θέλαμε — ήρθαν 40 άτομα, που τα στριμώξαμε στο καθιστικό ενός εξοχικού στον Ντελαγουέαρ.  Βάλαμε τους συγγραφείς να καθήσουν σε κύκλο κι εκείνοι άρχισαν να συζητάνε.  Δε σταματήσανε από τότε.

Στην τελική του μορφή το Συνέδριο κρατάει 8 ημέρες, Σάββατο με Σάββατο. Κάθε απόγευμα εκτός από το πρώτο (που ακόμα έρχεται κόσμος) έχουμε Εργαστήρι: δηλαδή μαζευόμαστε και συζητάμε τα γραπτά μας. Κάθε βράδυ, εκτός από το τελευταίο (που γίνεται το αποχαιρετιστήριο πάρτι) συζητάμε κάποιο θέμα — “Θρησκεία και ε.φ.” ή “Πώς να τα βγάλεις πέρα με τους επιμελητές” ή οτιδήποτε. Και στα διαλείμματα, όσο δε γίνεται κάτι επισήμως, όλοι συζητάνε. Θεέ μου, πώς συζητάνε!

Μ’ όλο αυτό τα ασταμάτητο κουβεντολόι και τα ξενύχτια και τον γενικό ενθουσιασμό, το Μίλφορντ μοιάζει με πάρτι που κρατάει μια ολόκληρη εβδομάδα. Ύστερα από κάμποσα  τέτοια χρόνια, παρατηρήσαμε ότι το τέλος ενός Μίλφορντ πήγαινε και κόλλαγε στη αρχή του επόμενου στη μνήμη μας· κι η ακολουθία τώρα φτιάχνει ένα ατελείωτο πάρτι που κρατάει 14 χρόνια, ή, αναλόγως πώς το βλέπεις, 14 εβδομάδες. Επίσης αναλόγως πώς το βλέπεις το γεγονός είναι καθησυχαστικό ή τρομαχτικό.

Όσοι έρχονται στο Μίλφορντ έχοντας παρακολουθήσει κι άλλα συνέδρια συγγραφέων, επισημαίνουν την σχετική απουσία εχθρότητας και “καρφιών” στο συνέδριο. Έχω μια θεωρία γι’ αυτό: οι άνθρωποι μέσα σε μια κοινωνική ομάδα τείνουν να κάνουν ό,τι είναι αναμενόμενο απ’ αυτούς. Στο Μίλφορντ αυτό που είναι αναμενόμενο είναι να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον και να το απολαύσουν — και αυτό κάνουν.

Δεχόμαστε κάθε είδος λογοτεχνίας στο εργαστήρι, αλλά απαιτούμε την ε.φ. σαν πιστοποιητικό. Απαράβατος κανόνας στο εργαστήρι είναι να μην υπάρχουν ευγενείς και παρίες. Κάθε χειρόγραφο κάνει τον κύκλο κι όλοι έχουν κάτι να πουν πάνω σ’ αυτό. Η ποιότητα της κριτικής ποικίλει, αλλά ο συγγραφέας έχει 15-50 διαφορετικές απόψεις για να διαλέξει. Ο στόχος είναι όχι απλώς να βοηθηθεί ο συγγραφέας για να διορθώσει το συγκεκριμένο γραπτό, αλλά να τον βοηθήσουν να εξασκήσει την δική του κριτική ικανότητα ώστε να βελτιώσει και τα μελλοντικά γραπτά του.

Ο Ρόμπιν Σκοτ Γουίλσον ήρθε στο Μίλφορντ το ’67, μελέτησε το συνέδριο και υιοθέτησε το σύστημά μας, με κάποιες τροποποιήσεις, και ίδρυσε το Εργαστήρι Συγγραφέων Φαντασίας και Επιστημονικής Φαντασίας στο Κολλέγιο του Κλάριον, που λειτουργεί σαν πρόγραμμα διδασκαλίας, όπου γίνεται σημαντική δουλειά.

damon knight